Eenzaamheid is het subjectief ervaren van een onplezierig of ontoelaatbaar gemis aan contacten met anderen, of aan de kwaliteit daarvan. Er is sociale en emotionele eenzaamheid. Dat betekent dat er sociaal geïsoleerde mensen zijn die zich toch niet eenzaam voelen. Maar ook mensen met een groot sociaal netwerk die zich wél eenzaam voelen.
Ongeveer 8% van de mensen, jong en oud, voelt zich erg eenzaam. Eenzaamheid neemt toe met de leeftijd. Alleenwonende ouderen met weinig sociale relaties zijn het meest eenzaam. Maar ouderen zijn zeker niet de enigen. Ook jongeren kunnen eenzaam zijn. Onder laagopgeleiden komt meer (ernstige) eenzaamheid voor dan onder hoogopgeleiden. En met name niet-westers allochtone Nederlanders zijn eenzamer dan autochtone Nederlanders.
Nu er in de samenleving steeds meer nadruk komt te liggen op wat mensen zélf kunnen, bestaat de kans dat het aantal eenzame mensen toeneemt. Want juist kwetsbare mensen lukt het vaak niet om op eigen kracht hun eenzaamheid te doorbreken.
Eenzaamheid heeft vele oorzaken. Maar: eenzaamheid is net als kwaliteit van leven (‘quality of life is what the person thinks it is!’) individueel bepaald. En dus voor iedereen anders.
Ook op eenzaamheid rust een taboe. Bijna niemand durft toe te geven dat hij of zij zich eenzaam voelt. De oorzaken zijn vaak complex. En de gevolgen, ook voor de gezondheid, groot. Er bestaat bijvoorbeeld een relatie met depressie, angst, stress, hoge bloeddruk en hartklachten. En omgekeerd kan eenzaamheid weer leiden tot een ongezonde leefstijl, met alle gevolgen van dien.
Het helpt weinig om mensen incidenteel iets aan te bieden dat de eenzaamheid vermindert. Dit kan juist het gevoel van eenzaamheid versterken. Continuïteit van activiteiten is belangrijk, omdat mensen dan ook ergens naar toe kunnen leven.

Landelijk werken veel maatschappelijke organisaties al jaren samen in Coalitie Erbij. Op hun website www.eenzaam.nl staat actuele informatie over eenzaamheid en de bestrijding ervan. Zij organiseren ook de jaarlijkse week tegen de eenzaamheid.
In Doetinchem is de aanpak van eenzaamheid een belangrijk gemeenschappelijk aandachtspunt van o.a. het Team Eenzaamheid van Stadskamer Doetinchem (www.stadskamer.com), het Diaconaal Platform Doetinchem (DPD) en Mantelzorgcarrousel Klavervier (www.mantelzorgcarrousel.nl). Er wordt hard gewerkt aan structurele activiteiten om ook in Doetinchem eenzaamheid zo goed mogelijk te bestrijden. Verbinding is hierbij het toverwoord.

Ook mantelzorgers horen tot de risicogroep. Door hun zorgtaken hebben sommige mantelzorgers onvoldoende tijd of ruimte hun eigen sociale netwerk te onderhouden. Dit leidt tot eenzaamheid en isolatie. Zij kampen vaak met vraagverlegenheid om hun sociale netwerk te betrekken bij de zorg. Anderzijds bestaat er bij dat netwerk soms handelingsverlegenheid: het zelf niet ongevraagd hulp durven aanbieden. Via Mantelzorgcarrousel Klavervier kunnen buurtnetwerkjes van zorg-gevers, zorg-ontvangers en vrijwilligers worden gevormd. Dit vermindert eenzaamheid en geeft deelnemers samen meer plezier in het leven! Het vergroot ook de sociale cohesie en het woongenot in de wijk. Elke carrousel bestaat uit 8 zorg-gevers met hun 8 zorg-ontvangers en 8 vrijwilligers. Onderling kunnen de carrouselleden via een digitaal carrouselplatform zelf allerlei ontspannende en gezellige activiteiten met elkaar afspreken, vrijwilligers ondersteunen dit. Met elkaar en voor elkaar prettige dingen doen maakt iedereen gelukkiger, ook de vrijwilligers. Er wordt nu een begin mee gemaakt in Doetinchem en Gaanderen. Uiteindelijk doel is regionale en landelijke uitbreiding.